De CEO van het bedrijf deelt mee dat zij er zich enkel toe zouden verbonden hebben om “hun best te doen”. De tekst van de overeenkomst is nog vertrouwelijk.
Radio1 zoomt hierop in. De toelichting van hun gast moet leren dat het contract “meer precies” had moeten zijn opgesteld.
Ofwel spreken we over een middelenverbintenis: dan komt het je toe om je verdomde best te doen. De concrete invulling hiervan hangt af van de omstandigheden. Dit is dus zeer variabel, en biedt weinig rechtszekerheid over het resultaat.
Ofwel is het een resultaatsverbintenis: dan verbind je je tot een precies bepaalde hoeveelheid binnen een exact bepaalde termijn. Er is dan weinig marge om te twisten over het voorwerp van de afspraak. Je bent aansprakelijk door het loutere feit dat je de overeengekomen hoeveelheid niet levert binenn de gestelde termijn. Dit is duidelijk!
De afspraak tussen de Europese Commissie en AstraZeneca was het dit laatste kennelijk niet. Een en ander hangt natuurlijk af van de onderhandelingsmacht van de partijen aan tafel. Onder druk van de tijd, en bij gebreke aan alternatief, kan men zich best voorstellen dat de Europese Commissie geen andere keuze had dan er vrede mee te nemen dat AstraZeneca zich enkel wilde verbinden tot haar “best efforts”.
Indien inderdaad blijkt dat de onvolledige levering te wijten is aan het in gebreke blijven van een onderaannemer in Henegouwen, dan is dit een voldoende verantwoording om de “best efforts” niet te kunnen naleven. Dit zou het niet zijn geweest, indien er een afspraak was gemaakt, waarbij het resultaat werd gegarandeerd.
Dit onderscheid tussen de twee types verbintenissen zijn zeer goed gekend bij elkeen, die bij regelmaat bij de opstelling van overeenkomsten betrokken is. Met zekerheid in de sector van distributie en toelevering.
In geval van resultaatsafspraken kan, bij absolute hoogdringendheid, een rechter de levering bevelen. Er kan dan aan de verplichting een dwangsom gekoppeld worden, bijvoorbeeld per dag vertraging. Dit is bijzonder efficiënt. Het is weinig waarschijnlijk dat een dergelijke beslissing zal volgen, wanneer er enkel een “best efforts”- afspraak is.
Enkel het dringend en dwingend laten uitvoeren van de afspraak is vandaag aan de orde. En hier wringt vermoedelijk het schoentje. Een latere vordering van schadevergoeding zal de behoeften van vandaag nooit kunnen oplossen. Niet enkel omwille van de hoogdringendheid nu. Maar ook al omdat er nooit op precieze wijze zal kunnen aangetoond worden welke schade er door de Europese Commissie werd geleden. En meer in het algemeen, welk verband er bestaat tussen de laattijdigheid en het aantal ziektes, overlijdens. M.a.w., wie zal bewijzen dat deze door een tijdelijke levering hadden kunnen voorkomen worden?
Alle begrip voor de wensen vandaag, over wat gisteren moest worden afgesproken. Anderzijds toch ook enig begrip gevraagd voor de fabrikant, die zich in dergelijke omstandigheden enkel heeft willen verbinden, tot wat hij naar redelijkheid dacht te zullen kunnen.
