Waar gaat de verordening over?
De AI-verordening geeft AI-ontwikkelaars en “gebruiksverantwoordelijken” (= degenen die AI-systemen onder eigen verantwoordelijkheid gebruiken) duidelijke richtlijnen en verantwoordelijkheden voor specifieke AI-toepassingen. De verordening kent een risicogebaseerde aanpak: verschillende soorten artificiële intelligentie worden gecategoriseerd op basis van hun risiconiveau. Voor AI-systemen met een beperkt risico gelden minimale transparantie-eisen, terwijl AI-systemen met een hoog risico aan specifieke normen en verplichtingen moeten voldoen om te worden toegelaten tot de EU-markt. Bepaalde AI-toepassingen, zoals cognitieve gedragsmanipulatie en sociale scoring, zullen worden verboden vanwege hun onacceptabele risico. De AI-verordening verbiedt ook het gebruik van AI voor voorspellend politiewerk op basis van profilering en systemen die biometrische gegevens gebruiken om mensen te categoriseren op basis van specifieke kenmerken zoals ras, religie of seksuele geaardheid.
De verordening maakt deel uit van een bredere reeks beleidsmaatregelen ter bevordering van betrouwbare AI, waaronder het AI-innovatiepakket en het gecoördineerde plan inzake AI. Er zijn ook andere specifieke wetgevingsbesluiten in de maak, zoals de AI-aansprakelijkheidsrichtlijn.
De AI-verordening is het eerste alomvattende wettelijke kader dat AI-systemen reguleert en zou een wereldwijde standaard kunnen worden. Vorig jaar werd een Braziliaans wetsontwerp gepubliceerd waarvan bekend is dat het geïnspireerd is door de AI-verordening. China en de Verenigde Staten hebben vorig jaar ook specifieke AI-regelgeving aangenomen.
Volgende stappen
De AI-verordening is vandaag, 12 juli 2024, gepubliceerd in het Publicatieblad van de EU. De verordening treedt in werking twintig dagen na deze publicatie, op 1 augustus 2024. Vanaf die datum bestaat de verordening juridisch. Ze zal echter pas van toepassing zijn vanaf 2 augustus 2026. Voor die datum heeft de verordening nog geen rechtskracht. Er zijn echter enkele uitzonderingen, zoals de hoofdstukken I (algemene bepalingen) en II (verboden AI-praktijken) die vanaf 2 februari 2025 van toepassing zijn.
De implementatie van de AI-verordening zal verdere stappen met zich meebrengen. Verwacht wordt dat de Commissie in de komende maanden verschillende uitvoeringsmaatregelen, gedelegeerde handelingen en richtsnoeren met betrekking tot de verordening zal publiceren.
