1/3de-norm voor ploegen- en nachtarbeid: sinds 1 januari geldt een nieuwe berekeningsmethode!

Ondernemingen die arbeidskrachten te werk stellen in ploegen- of nachtarbeid kunnen genieten van een gedeeltelijke vrijstelling tot doorstorting van bedrijfsvoorheffing. De werknemer moet dan wel minstens 1/3de van de arbeidstijd tijdens de betrokken maand in dergelijk regime zijn tewerkgesteld (zgn. 1/3de-norm). Sinds 1 januari 2022 moet deze 1/3de-norm verplicht op uurbasis berekend worden, en is een berekening op dagbasis niet langer mogelijk.

Waar gaat het over?

Ondernemingen kunnen van een vrijstelling tot doorstorting van bedrijfsvoorheffing genieten voor werknemers die ploegen- of nachtarbeid verrichten. Dit houdt in dat de bedrijfsvoorheffing wel moet worden ingehouden, maar ten belope van 22,8% van de belastbare bezoldiging niet moet worden doorgestort aan de Schatkist.

Maar de fiscale wetgeving stelt wel zeer specifieke voorwaarden aan het regime opdat de vrijstelling kan worden toegepast. Het is bijvoorbeeld niet voldoende dat er in ploegen wordt gewerkt. Zo moeten onder andere ook de inhoud en omvang van het werk hetzelfde zijn, er mag geen onderbreking zijn tussen de opeenvolgende ploegen, moet er een ploegenpremie worden toegekend en moet de 1/3de-norm voldaan zijn.

 

De 1/3de norm

De 1/3de-norm houdt in dat de werknemer tijdens de betrokken maand minstens 1/3de van de arbeidstijd in ploegen- of nachtarbeid is tewerkgesteld.

De fiscus stelde traditioneel dat de onderneming zelf mag kiezen hoe deze 1/3de-norm wordt berekend, nl. op dagbasis of op uurbasis. Maar het hof van beroep Bergen oordeelde in een arrest van 21 oktober 2020 m.b.t. nachtarbeid dat de 1/3de-norm enkel op uurbasis berekend kan worden. De berekening op dagbasis zou strijdig zijn met de wet.

Bij circulaire 2021/C/99 van 16 november 2021 heeft de fiscus zich aangesloten bij deze rechtspraak, zodat de 1/3de-regel voortaan op uurbasis berekend moet worden. Het nieuwe standpunt geldt sinds 1 januari 2022. Voor aangiften in de bedrijfsvoorheffing die werden ingediend vóór 1 januari 2022 behoudt de belastingplichtige nog de keuzemogelijkheid tussen een berekening op dag- dan wel op uurbasis.

De circulaire gaat ook dieper in op de concrete berekening van de 1/3de-norm op uurbasis, met name welke uren mee in de berekening moeten worden opgenomen, hoe de berekening moet gebeuren voor een deeltijdse tewerkstelling, wat de impact van een schorsing van de arbeidsovereenkomst is…

 

Wat zijn de gevolgen?

Voortaan zal de 1/3de-norm dus op uurbasis moeten berekend worden. Ondernemingen die deze norm voorheen op dagbasis berekenden, zullen hun interne systemen dus moeten aanpassen.

De gewijzigde berekeningsmethode kan ook een impact hebben op de vrijstelling zelf, met name wanneer men tewerkstelling ’s nachts of in ploegen afwisselt met de dagploeg.

Ondernemingen moeten er over waken dat zeker alle relevante uren worden meegenomen bij de berekening en schorsingen van de arbeidsovereenkomst juist worden verwerkt. Een veel voorkomende vergissing zien wij bijvoorbeeld bij de berekening van nachtarbeid, dat inhoudt dat er gewerkt wordt tussen 20u en 6u (en dus niet pas vanaf 22u).

Bovendien ligt momenteel ook een hervorming van de vrijstelling op tafel, zodat ploegen- en nachtarbeid voortaan niet meer zouden kunnen worden samengeteld om de 1/3de-norm te berekenen. Ondernemingen doen er goed aan om deze evoluties goed op te volgen, aangezien men de nieuwe regels op korte termijn zou willen laten in werking treden.

Heeft u vragen omtrent de toepassing van een vrijstelling tot doorstorting van bedrijfsvoorheffing? Aarzel dan niet om Luk Cassimon (0472/467.847 of luk.cassimon@monardlaw.be) te contacteren of uw gewoonlijke contactpersoon!

Dit artikel werd geschreven door

Op zoek naar advies rond een bepaald onderwerp?

We begeleiden je naar de juiste persoon of team.